स्वातंत्र्यातले स्वेच्छा परतंत्र...

स्वातंत्र्यातले स्वेच्छा परतंत्र...

   मोठ्या माणसांच्या नजरेपेक्षा लहान मुलांची नजर अधिक वास्तववादी असते.राजा नागडा आहे असे लहान मूल पटकन म्हणेल पण मोठी माणसं गप्प बसतील..

        आजकाल माणसं वाचनाने विशाल आणि प्रगल्भ होण्यापेक्षा वाचनाने एकांगी आणि क्षुद्र होत जातं आहेत.कारण ती फक्त आवडणारे वाचत जातात..न आवडणारे पण वाचलं पाहिजे. मुळात आवड -निवड असणे म्हणजेच आपण तटस्थ नसणे. 

        आलेल्या व्यक्तीगत अनुभवामुळे माझा वैचारिक कल ठरत जातो त्यानुसार मी वाचन करत जातो. मग विचार करण्याचा एक साचा बनत जातो. असे समान साचे एकत्र आले की त्याचा संप्रदाय बनत जातो.त्याचे प्रेषित बनतात. संप्रदाय हा केवळ धार्मिक असण्याची गरज नसते.ते सामाजिक असतात तसे राजकीय पण असू शकतात.

        एकदा साच्यात अडकल की विचार एकसाची होतात. गट निर्माण होतात.एका गटातून दुसऱ्या गटात जाणे निषिद्ध होते. ही एक प्रकारची जाती व्यवस्थाच नाही काय? माणूस जन्माला येतो तेव्हा तो फक्त माणूस असतो . तो डावा किंवा उजवा किंवा अन्य काही नंतर होत जातो..एकदा का वर्ग पत्करला की मरेपर्यंत त्याच वर्गात राहतात माणसं. याला वैचारिक कट्टरता म्हणायची? एकनिष्ठता म्हणायची ? की नवी जातीयव्यवस्था.? की स्वतंत्र विचार करता करता नकळत स्वीकारलेले परतंत्र...?

- प्रशांत शेलटकर

   8600583846